گزارشی که در مورد سرعت اینترنت در کشورهای جهان منتشر شده است نشان می‌دهد که وضع ایران در این زمینه از بیشتر کشورهای عربی همسایه خودش همچون امارات متحده عربی، عربستان سعودی، کویت، و قطر بدتر است. البته برخلاف برخی تیترها که اخیرا منتشر شده بود، سرعت اینترنت در ایران بیشتر از سرعت اینترنت در افغانستان است. این خبرها در حالی منتشر می‌شود که گزارش‌ها در مورد نسخه جدید «طرح صیانت از فضای مجازی» نشان می‌دهد که در این طرح هرگونه دسترسی کاربران به انواع فیلترشکن (وی‌پی‌ان) ممنوع است و با آن برخورد می‌شود.

در سال ۱۳۹۷، در پی ممنوع شدن نرم‌افزار پیام‌رسان محبوب تلگرام در ایران، استفاده از فیلترشکن بیش از پیش رواج پیدا کرد. شرکت ارتباطات زیرساخت ایران در سه سالی که می‌گذرد دست به مسدود کردن گسترده فیلترشکن‌ها زده است. تارنمای «تجارت نیوز» روز یکشنبه در گزارشی در این مورد نوشت: «ظاهرا اخیرا با مطرح شدن طرح صیانت از فضای مجازی، اقدام مسدودسازی فیلترشکن‌ها دوباره شدت گرفته است.»

به گزارش این خبرگزاری، بر اساس ماده ۱۹ طرح مزبور، هرگونه فعالیت تجاری و غیرتجاری در زمینه تولید، توزیع، تکثیر، و عرضه غیرمجاز فیلترشکن و «وی‌پی‌ان» ممنوع خواهد بود. در نسخه قبلی پیشنهادی وزارت ارتباطات نیز ماده مشابهی وجود داشت. افرادی که دست به عرضه این نرم‌افزارهای ممنوع بزنند، مطابق این قانون ممکن است به حبس و جزای نقدی درجه شش محکوم شوند. علاوه بر فیلترشکن‌ها، کمیسیون غیرمجاز می‌تواند نرم‌افزارهای دیگر را هم «ممنوع» اعلام کند و با عرضه‌کنندگان آن‌ها نیز برخورد خواهد شد.

در نسخه جدید طرح «صیانت»، وزارت ارتباطات مستقیما مسئول شناسایی و غیرفعال کردن فیلترشکن‌ها خواهد بود. البته فیلترشکن‌ها الان هم ممنوع هستند، ولی روی سرورهای آن‌ها نظارت وجود دارد و به گفته «تجارت نیوز» وزارت ارتباطات می‌تواند «به‌راحتی آن‌ها را مسدود کند.»

متن نهایی طرح صیانت جدید قرار است «تنظیم مقررات خدمات فضای مجازی» نام داشته باشد و نسخه‌ای از آن تحت همین نام منتشر شده است. احتمال می‌رود این قانون تا پایان سال جاری (۱۴۰۰) تصویب شود.

موضوع سرعت اینترنت در ایران زمانی به طور گسترده مطرح شد که عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات، در پاسخ به تیتر یکی از رسانه‌ها که نوشته بود «سرعت اینترنت در ایران هم‌رده با افغانستان شده» تاکید کرد که سرعت اینترنت ایران ۱۰۰ پله بالاتر از سرعت اینترنت در افغانستان است.

خبرگزاری ایسنا با مراجعه به آمار ماهیانه تارنمای «اسپیدتست» که گزارش‌های مرتبی در مورد وضعیت سرعت اینترنت در جهان منتشر می‌کند نشان داد که عملکرد ایران در این زمینه از بیشتر همسایه‌های خود بدتر است. ایسنا یادآوری کرد که سرعت اینترنت موبایل در امارات نه‌ تنها بیشتر از سرعت در ایران است بلکه با میانه سرعت دانلود ۱۳۵.۶۲ مگابیت بر ثانیه، در سطح جهان اول است. قطر نیز در با سرعت مشابه ۱۰۹.۹۶ مگابیت بر ثانیه در رتبه سوم جهانی است. عربستان سعودی با برخورداری از سرعت دانلود ۹۴.۲۵ مگابیت بر ثانیه، با کمی فاصله در رتبه ششم جهانی قرار دارد. از همسایه‌های ثروتمندتر حاشیه خلیج فارس که بگذریم، ترکیه نیز با سرعت دانلود ۳۲.۲۸ در جایگاه ۵۸م جهان قرار دارد و از ایران پیش‌تر است.

ایران با سرعت اینترنت موبایل ۲۳.۱۰ در جایگاه ۷۷م قرار دارد که کمی بالاتر از کشورهایی همچون اتیوپی و تونس است. در سرعت اینترنت پهن‌باند ثابت ایران وضعیت حتی بدتر است. ایران با داشتن سرعت ۱۰.۳۹ در جایگاه ۱۴۱م جهان قرار دارد، یعنی پایین‌تر از صحرای غربی، بنین، مالدیو، کنگو، و آنگولا. در جدول سرعت اینترنت پهن‌باند، دو کشور کوچک موناکو و سنگاپور با سرعت ۱۹۲ صدرنشین‌اند و شیلی با سرعت ۱۸۹.۳۶ مگابیت بر ثانیه سوم است. چین با داشتن سرعت ۱۵۵.۷۹ در جایگاه هشتم قرار دارد و از آمریکا که با ۱۴۳.۷۶ در جایگاه نهم است جلوتر است. در عرصه اینترنت موبایل، آمریکا با سرعت ۶۲.۷۴ در جایگاه بیست و یکم قرار دارد.

رتبه ایران نه‌ تنها نسبت به کشورهای منطقه که نسبت به خیلی از کشورهای قاره آفریقا نیز پایین‌تر است. در میان کشورهای آفریقایی، مصر با ۳۵.۶۷ مگابیت در ثانیه بیشترین سرعت اینترنت پهن‌باند ثابت را دارد. البته مصر در سرعت اینترنت موبایل با سرعت ۱۹.۳۴ در رتبه ۸۸م جهان قرار دارد و از ایران پایین‌تر است. این با توجه به این واقعیت است که تعداد کاربران اینترنت موبایل در مصر افزایشی چشمگیر داشته است. طبق گزارشی که اخیرا منتشر شد، شمار این کاربران از ۵۱.۱ میلیون نفر در نوامبر ۲۰۲۰ به ۶۳.۲ میلیون نفر در نوامبر ۲۰۲۱ رسیده است. البته میزان توسعه شهری در مصر بسیار کمتر از ایران است و ۵۷ درصد مردم آن کشور همچنان روستایی‌اند (میزانی که در ایران به ۲۴ درصد کاهش یافته است).